ΑΠΟΦΑΣΗ ΔΙΔΑΚΤΙΚΟΥ ΠΡΟΣΩΠΙΚΟΥ ΤΜΗΜΑΤΟΣ ΧΗΜΕΙΑΣ ΑΠΘ_Νομοσχεδιο Ελευθερο Πανεπιστημιο_
Κατά την διάρκεια συνεδρίασης ανοικτής για όλα τα μέλη ΔΕΠ και ΕΔΙΠ του τμήματος Χημείας την Δευτέρα 19/2/2044 και μετά από πολύωρη συζήτηση και γόνιμη ανταλλαγή απόψεων σχετικά με το νομοσχέδιο για την ίδρυση μη κρατικών πανεπιστημίων έγινε ψηφοφορία κατά την οποία έλαβαν:
27 ψήφοι ΚΑΤΑ του νομοσχεδίου
9 ψήφοι ΥΠΕΡ του νομοσχεδίου αλλά με προϋποθέσεις
2 ψήφοι ΛΕΥΚΟ
Σε συνέχεια της συνεδρίασης εκδόθηκε η παρακάτω απόφαση:
ΑΠΟΦΑΣΗ ΤΟΥ ΔΙΔΑΚΤΙΚΟΥ ΠΡΟΣΩΠΙΚΟΥ ΤΟΥ ΤΜΗΜΑΤΟΣ ΧΗΜΕΙΑΣ, Α.Π.Θ. ΣΧΕΤΙΚΑ ΜΕ ΤΗΝ ΙΔΡΥΣΗ ΜΗ ΚΡΑΤΙΚΩΝ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΩΝ
Το διδακτικό προσωπικό του Τμήματος Χημείας, καθώς ως πολίτες και ακαδημαϊκοί δάσκαλοι θεωρούμε την ανώτατη παιδεία δημόσιο αγαθό, που οφείλει να ανταποκρίνεται στις ανάγκες των πολλών, εκφράζουμε την αντίθεσή μας στις ρυθμίσεις του πρόσφατου νομοσχεδίου με τον τίτλο «Ελεύθερο Πανεπιστήμιο», σύμφωνα με τις οποίες θεσμοθετούνται τα ιδιωτικά πανεπιστήμια στην Ελλάδα.
Υπό το πρίσμα του αυστηρού γράμματος των διατάξεων του άρθρου 16 του Συντάγματος, που αναθέτουν την ανώτατη εκπαίδευση αποκλειστικά σε Ν.Π.Δ.Δ. και απαγορεύουν τη σύσταση ανωτάτων σχολών από ιδιώτες, εκφράζουμε καταρχήν τις σοβαρές επιφυλάξεις μας, σε ό,τι αφορά τη νομιμότητα της συγκεκριμένης ρύθμισης.
Για τα επιμέρους σημεία του νομοσχεδίου επισημαίνουμε τα παρακάτω:
Α. Ο χαρακτήρας των Ν.Π.Π.Ε., όπως προσδιορίζεται στο νομοσχέδιο, είναι μόνον επιφανειακά μη-κερδοσκοπικός, αφού αφορά στην πράξη αποκλειστικά το Ν.Π.Π.Ε. και όχι το μητρικό ίδρυμα από το οποίο θα προέλθει. Έτσι, εάν η λειτουργία του μητρικού ιδρύματος βασίζεται σε κερδοσκοπικά χαρακτηριστικά, τα έσοδα από το Ν.Π.Π.Ε. μέσω παροχής υπηρεσιών (franchising) θα μπορούν να μεταφερθούν στο μητρικό ίδρυμα, το οποίο με τη σειρά του δεν θα έχει κανένα νομικό εμπόδιο να διανέμει κέρδη.
Β. Μολονότι ένας σοβαρός και επίσημος στόχος του νομοσχεδίου είναι η προσέλκυση σημαντικών πανεπιστημιακών ιδρυμάτων, ο νομοθέτης προβλέπει ιδιαίτερα χαμηλές προδιαγραφές για την υλικοτεχνική υποδομή και το διδακτικό – ερευνητικό προσωπικό των νέων Παραρτημάτων – «Ν.Π.Π.Ε.», με σοβαρές συνέπειες στην ποιότητα του παρεχόμενου σε αυτά διδακτικού και ερευνητικού έργου και στην κατάρτιση των φοιτητών του συγκριτικά με τα δημόσια ΑΕΙ. Ενδεικτικά, ορίζει ως μόνο ακαδημαϊκό προσόν των μελών ΔΕΠ την κατοχή διδακτορικού τίτλου και μάλιστα όχι από το σύνολό τους, αλλά από το 80% αυτών. Αυτό έρχεται σε πλήρη αντίθεση με τα απαιτούμενα ακαδημαϊκά προσόντα για την εκλογή ή εξέλιξη ενός μέλους ΔΕΠ στα δημόσια ΑΕΙ. Επίσης, όπου απαιτείται λόγω αντικειμένου σπουδών η διεξαγωγή εργαστηριακών ασκήσεων από τους φοιτητές, όπως στα τμήματα Χημείας, το νομοσχέδιο δεν παρέχει καμία διασφάλιση για την ύπαρξη ειδικών εργαστηριακών κτηριακών εγκαταστάσεων, με κατάλληλες υποδομές για την ασφαλή εκτέλεσή τους, καθώς και των αντιστοίχων πειραματικών πτυχιακών εργασιών, με τη λειτουργία εξειδικευμένου επιστημονικού εξοπλισμού (συνήθως υψηλού κόστους) και τη χρήση αναλωσίμων υλικών και χημικών αντιδραστηρίων, που είναι εν δυνάμει επικίνδυνα και τοξικά.
Γ. Η καθόλα θεμιτή επιδίωξη «ανάσχεσης της τάσης εκπατρισμού των νέων της χώρας για προπτυχιακές και μεταπτυχιακές σπουδές σε πανεπιστήμια του εξωτερικού» επιχειρείται χωρίς την προηγούμενη αναγκαία και επιβεβλημένη για την πολιτεία ποιοτική αναβάθμιση και ποσοτική ενίσχυση των υποδομών και την απαραίτητη αριθμητική ενίσχυση του εκπαιδευτικού, υποστηρικτικού και διοικητικού προσωπικού του ελληνικού δημόσιου Πανεπιστημίου.
Δ. Το νομοσχέδιο ουσιαστικά καταργεί το ενιαίο σύστημα εισαγωγής στην ανώτατη εκπαίδευση, θέτοντας διαφορετικά κριτήρια μεταξύ δημόσιων και ιδιωτικών πανεπιστημίων. Δημιουργεί δύο συστήματα εισαγωγής και δύο ταχύτητες υποψηφίων, ιδιαίτερα σε Σχολές και Τμήματα μεγάλης ζήτησης και επαγγελματικής προοπτικής. Διαχωρίζει τους έχοντες, δηλαδή αυτούς που με 8.000-9.000 μόρια στις πανελλήνιες εξετάσεις ή Διεθνές Απολυτήριο (ΙΒ) μπορούν να «αγοράσουν» τις σπουδές και τα πτυχία που επιθυμούν, από τους μη-έχοντες την οικονομική δυνατότητα πληρωμής διδάκτρων, που θα μπορούν να έχουν πρόσβαση στην ανώτατη εκπαίδευση μόνο μετά από εξαντλητική μελέτη και προσπάθεια επίτευξης 17.000-19.000 μορίων στις πανελλαδικές εξετάσεις.
Ε. Το ποιοτικό δημόσιο πανεπιστήμιο δεν μπορεί να βελτιωθεί μέσω του υποτιθέμενου ανταγωνισμού που εισάγει η ίδρυση και λειτουργία των ιδιωτικών πανεπιστημίων. Το δημόσιο πανεπιστήμιο βελτιώνεται με την αντιστροφή της τάσης μείωσης της χρηματοδότησής του και του ακαδημαϊκού του προσωπικού, τη μείωση της γραφειοκρατίας, την ενίσχυση του αυτοδιοικούμενου χαρακτήρα του και της δημοκρατικής λειτουργίας του, τη σε βάθος μελέτη, τον μακροπρόθεσμο προγραμματισμό και την ευρεία συναίνεση όλων των εμπλεκόμενων με διαφάνεια και λογοδοσία.
ΣΤ. Ο αντι-ακαδημαϊκός χαρακτήρας των ιδιωτικών πανεπιστημίων, όπως σκιαγραφείται με το κατατεθειμένο νομοσχέδιο, είναι πρόδηλος, καθώς τα θεμελιώδη χαρακτηριστικά ενός πανεπιστημίου, όπως η ελευθερία της διδασκαλίας, της έρευνας και της ελεύθερης διακίνησης ιδεών, η διαθεματικότητα, η διεπιστημονικότητα και ο γενικότερος αναπτυξιακός ρόλος δεν μπορούν να θεραπευθούν από τα οριζόμενα στο νέο νομοσχέδιο ως μη-κρατικά πανεπιστήμια.
Συμπεραίνοντας, το δημόσιο, ποιοτικό και δωρεάν πανεπιστήμιο αποτελεί εχέγγυο για τη δημοκρατική, ελεύθερη και ισότιμη πρόσβαση στην επιστημονική γνώση και έρευνα σε όλες και όλους σύμφωνα με τις δυνατότητές τους και επομένως, αποτελεί μέσο καλλιέργειας, προόδου και ανάπτυξης της χώρας.
Ζητάμε ως πολίτες και ακαδημαϊκοί επιστήμονες την απόσυρση του νομοσχεδίου και δηλώνουμε, ότι θα συνεχίσουμε να αφιερώνουμε τις δυνάμεις μας μαζί με το σύνολο της πανεπιστημιακής κοινότητας για την ενίσχυση και την αναβάθμιση του δημόσιου πανεπιστήμιου.