Νικολακάκη Ελένη

Νικολακάκη Ελένη

Καθηγητής /τρια

Εργαστήριο Βιοχημείας
Aristotle University of Thessaloniki
Faculty of Sciences,
School of Chemistry
54124, Thessaloniki

Κύριο αντικείμενο μελέτης αποτελούν οι σηματοδοτικοί μηχανισμοί μεταφοράς μηνύματος σε ευκαρυωτικά κύτταρα. Πιο συγκεκριμένα εστιάζουμε στην οικογένεια των SR πρωτεϊνικών κινασών, που αναγνωρίζουν υποστρώματα με επαναλαμβανόμενα διπεπτίδια σερίνης/αργινίνης, φωσφορυλιώνοντας τις σερίνες. Τα τελευταία χρόνια έχουμε αναλύσει εκτεταμένα την  SRPK1 που αποτελεί και τον κύριο εκπρόσωπο αυτής της οικογένειας.

Μελετήσαμε την έκφραση της SRPK1 σε φυσιολογικά και καρκινικά κύτταρα, ενώ βρήκαμε και μια νέα ισομορφή  της SRPK1, την SRPK1a, η οποία έχει μια επιπλέον αλληλουχία 171 αμινοξέων στο αμινο-τελικό της άκρο. Τα επίπεδα έκφρασης της  SRPK1a είναι πολύ χαμηλότερα από της SRPK1, εμφανίζει όμως μεγαλύτερη δραστικότητα, ενώ αύξηση του λόγου  SRPK1a/ SRPK1 οδηγεί σε διαφοροποίηση των Κ562 ερυθρολευχαιμικών κυττάρων. Χρησιμοποιώντας φασματοσκοπία μαζών  έχουμε βρει μια σειρά από πρωτεΐνες οι οποίες αλληλεπιδρούν επιλεκτικά με την SRPK1a και προσπαθούμε να διαλευκάνουμε το βιολογικό τους ρόλο.

Πραγματοποιήσαμε μια πληθώρα μεταλλάξεων στο μόριο της SRPK1. Έτσι δείξαμε ότι η φωσφορυλίωση στη σερίνη 51 από την κινάση της καζεΐνης 2 (CK2) αυξάνει τη δραστικότητα  της κινάσης, ενώ μεταλλάξεις κυστεϊνών στη συνδετική περιοχή της κινάσης, που συνδέει τις δύο καταλυτικές περιοχές, έχουν ως αποτέλεσμα την αποδιάταξή της με συνέπεια  την απώλεια δραστικότητας. Παράλληλα αναλύσαμε  το μηχανισμό φωσφορυλίωσης, χρησιμοποιώντας ως υπόστρωμα το αμινο-τελικό άκρο του υποδοχέα της λαμίνης Β (Lamin B Receptor, LBR). Η ανάλυση μας βασίστηκε τόσο σε μεταλλάξεις σερινών στην αλληλουχία σερίνης/αργινίνης όσο και στη χρήση μοριακής δυναμικής.

Δεδομένου ότι πληθώρα πρόσφατων αποτελεσμάτων εμπλέκουν την SRPK1 στην ογκογένεση, η προσπάθεια μας εστιάζεται, σε συνεργασία με την ομάδα του Θωμά Γιαννακούρου, στην αποσαφήνιση του μηχανισμού με τον οποίο η κινάση εμπλέκεται στη ρύθμιση του πολλαπλασιασμού και της απόπτωσης καρκινικών κυττάρων.